Tham gia Ban Chấp hành Hội người VN tại Cộng hòa Séc từ khi thành lập (1999) và 12 năm liên tục làm Chủ tịch Hội (2004-2016), tôi rất vui mừng nhận thấy: Đại sứ quán VN tại Séc luôn có mối liên hệ chặt chẽ và phối hợp hiệu quả với Hội người VN tại Séc trong nhiều hoạt động, đặc biệt là các hoạt động liên quan tới cộng đồng người Việt. Qua mỗi nhiệm kỳ, các Đại sứ đều gặt hái những thành công nhất định, nhưng ấn tượng nhất đối với tôi là nhiệm kỳ 2010 – 2013 của Đại sứ Đỗ Xuân Đông, nguyên Trợ lý Chủ tịch nước.
Rất nhiều lãnh đạo Hội đoàn và bà con trong cộng đồng người Việt hiểu rõ tính cách, kỹ năng ngoại giao và năng lực lãnh đạo điều hành tâm huyết công việc ở Đại sứ quán (ĐSQ) của ông Đỗ Xuân Đông. Đóng góp xuất sắc của ông và cán bộ nhân viên ĐSQ trong nhiệm kỳ công tác 2010 – 2013 đã được bà con cộng đồng người Việt tại Cộng hòa Séc trân trọng, quý mến; được lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Bộ Ngoại giao Việt Nam ngợi khen, ghi nhận.
Qua tìm hiểu, tôi được biết, ông Đỗ Xuân Đông đã từng là anh Bộ đội Cụ Hồ trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước; được tôi luyện, trưởng thành trong chiến đấu ở nhiều mặt trận trên chiến trường Miền Nam Việt Nam và sau này được chọn đi đào tạo, học tập, nghiên cứu ở các trường đại học trong và ngoài nước, rồi lần lượt trải qua các vị trí công tác khác nhau ở các cơ quan Trung ương. Quá trình chiến đấu, học tập, công tác đã tạo giúp cho ông Đỗ Xuân Đông hội tụ được nhiều điểm đáng quý, rất đáng trân trọng về học tập, về rèn đức, luyện tài. Đó là lối sống trong sáng, giản dị, gần gũi, thân ái, bản lĩnh, có khát vọng; nói đi đôi với làm, hành động quyết liệt, hiệu quả và nêu cao tinh thần phụng sự Tổ quốc, phục vụ Nhân dân. Tư duy, hành động và phong cách lãnh đạo chỉ đạo của ông Đỗ Xuân Đông đã được hiện thực hóa và giành được những kết quả to lớn, đóng góp quan trọng vào thành tích chung của Đại sứ quản nhiệm kỳ 2010 – 2013. Kết quả này được khái quát cụ thể như sau:
1/ Là Đại sứ Việt Nam đầu tiên đưa cộng đồng người Việt Nam tại nước ngoài trở thành dân tộc thiểu số của nước đó
Việc đưa cộng đồng người Việt Nam tại CH Séc trở thành dân tộc thiểu số của Séc là một công việc không dễ dàng. Công việc này được Đại sứ quán Việt Nam vài nhiệm kỳ trước đó bàn bạc nhưng chưa thực hiện một cách quyết liệt. Thấu hiểu tâm trạng, nguyện vọng chính đáng của bà con người Việt Nam, đồng thời muốn làm những việc thiết thực, ấn tượng trong nhiệm kỳ công tác của mình, ông Đỗ Xuân Đông đã phối hợp chặt chẽ với Hội người VN tại Cộng hòa Séc trong suốt lộ trình. Bằng tư duy sắc sảo, tầm nhìn xa trông rộng, ông đã lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát, quyết liệt, dứt điểm, khoa học, cụ thể, hiệu quả đối với từng công việc cụ thể, đồng thời phát huy tốt vai trò và điều kiện thuận lợi của mình, chủ động, tích cực, khôn khéo, linh hoạt, nắm bắt tận dụng thời cơ, vận hội để vận động, tranh thủ sự ủng hộ của các chính giới, cán bộ lãnh đạo Bộ, Ban, Ngành nước sở tại nhằm thúc đẩy lộ trình và xử lý chính xác, kịp thời các vướng mắc, bất cập. Những đóng góp của Đại sứ Đỗ Xuân Đông là nhân tố quan trọng có ý nghĩa quyết định thắng lợi Đề án vận động, giúp đỡ cộng đồng người Việt Nam xin gia nhập cộng đồng các dân tộc thiểu số của CH Séc.
Bằng vai trò cá nhân, với đức độ, tâm huyết của Đại sứ kết hợp với những nhân tố tích cực được khơi dậy trong cộng đồng người Việt Nam, nhất là tình thần làm việc trách nhiệm, năng động sáng tạo của Tổ công tác Đại sứ quán – Cộng đồng, các biện pháp, giải pháp đã được sử dụng và phát huy đồng bộ, đặc biệt là việc tìm hiểu cơ sở pháp lý, cũng như sự phối hợp với Hội người VN trong 10 chuyến khảo sát thực tế của Cục Di trú và Tổng thư ký Hội đồng Dân tộc thiểu số tại các địa phương của Cộng hòa Séc về sự hội nhập của cộng đồng người Việt, đã từng bước đưa lộ trình cộng đồng người việt Nam tại CH Séc trở thành dân tộc thiểu số về đích thắng lợi.
Ngày 03 tháng 7 năm 2013 Chính phủ CH Séc ban hành Quyết nghị số 530 công nhận cộng đồng người Việt Nam mang quốc tịch CH Séc là dân tộc thiểu số thứ 14. Đây thực sự là mốc son quan trọng đánh dấu bước ngoặt trong quá trình xây dựng phát triển của cộng đồng người Việt tại Cộng hòa Séc. Nhờ Quyết nghị của Chính phủ CH Séc, bà con cộng đồng người Việt được xác định rõ địa vị pháp lý trong xã hội, hưởng các quyền bình đẳng với các dân tộc thiểu số khác, giúp cuộc sống ổn định, tạo điều kiện thuận lợi ngày càng hội nhập sâu rộng vào xã hội sở tại, cũng như cộng đồng liên minh Châu Âu (EU)
2/ Lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt nhiệm vụ công tác bảo hộ công dân, củng cố niềm tin của cộng đồng người Việt đối với cơ quan Đại sứ quán VN tại CH Séc
Công tác bảo hộ công dân Việt Nam ở nước ngoài là một nhiệm vụ quan trọng của cơ quan đại diện Việt Nam! Đại sứ Đỗ Xuân Đông luôn ưu tiên hàng đầu và dành sự quan tâm đặc biệt chỉ đạo sâu sát, khẩn trương nhằm giải quyết kịp thời những yêu cầu đặt ra theo đúng quy định của pháp luật sở tại và luật pháp Việt Nam. Các vụ việc liên quan đến quyền lợi chính đáng, hợp pháp của công dân Việt Nam tại CH Séc được phía Việt Nam và nước sở tại tiếp nhận, xem xét kỹ lưỡng, khách quan, thận trọng và xử lý theo hướng thấu tình, đạt lý. Ví dụ như Đại sứ chỉ đạo cán bộ Đại sứ quán Việt Nam đến dự trực tiếp nhiều phiên tòa xét xử công dân Việt Nam vi phạm pháp luật sở tại. Sự hiện diện này của cán bộ Đại sứ quán đã giúp cho công dân Việt Nam vững tin, ấm lòng. Điển hình nhất là vụ án mạng năm 2011 ở thành phố Beno, người bị giết hại là ông Hoàng Sơn Lâm, công dân Việt Nam. Kết quả công tác trên đã được bà con cộng đồng người Việt ghi nhận và đánh giá cao.
3/ Quan tâm, giúp đỡ báo chí cộng đồng phát triển tích cực
Tâm sự với tôi, Đại sứ cho rằng hoạt động thông tin đối ngoại được tiến hành ngay ở nước ngoài, nơi Đại sứ quán tọa lạc là một lợi thế. Do đó, ngoài kênh thông tin đối ngoại từ trong nước, cần kết hợp tốt nhân tố báo chí cộng đồng người Việt với truyền thông sở tại để thực hiện thường xuyên, bài bản, hiệu quả để việc tuyên truyền, quảng bá về đất nước, con người Việt Nam. Đáng chú ý những thông tin đối ngoại giúp cho bạn bè quốc tế và nhân dân sở tại, bà con cộng đồng được tiếp cận thông tin chính thống, thời sự về nhiều chủ trương. chính sách, pháp luật Việt Nam, nhất là chính sách hợp tác đầu tư, chính sách về người Việt Nam ở nước ngoài, Danh lam Thắng cảnh, văn hóa Việt Nam. Đại sứ Đỗ Xuân Đông luôn dành tình cảm, sự quan tâm, giúp đỡ, ủng hộ, động viên khích lệ kịp thời những người làm báo để cùng chung tay xây dựng báo chí cộng đồng phát triển bền vững trở thành một bộ phận quan trọng trong truyền thông Việt Nam, kênh thông tin đối ngoại tin cậy của bạn đọc ở nước ngoài. Một việc làm đơn giản nhưng có tác dụng to lớn trong quan hệ Đại sứ quán Việt Nam với Báo chí cộng đồng ở CH Séc. Đó là hàng năm nhân Kỷ niệm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6, Đại sứ chỉ đạo tổ chức gặp mặt thân mật và dành sự quan tâm, tri ân sâu sắc các phóng viên, biên tập viên, Ban biên tập báo cộng đồng người Việt và phóng viên, học giả nước sở tại là cộng tác viên đã có những đóng góp cho công tác thông tin đối ngoại. Mặt khác, nhân dịp này hai bên cùng nhau trao đổi thẳng thắn, chân tình nhằm tháo gỡ những vấn đề chưa đồng thuận, còn vướng mắc trên tinh thần xây dựng, cầu thị, nghiêm túc, minh bạch để giúp báo chí cộng đồng phát triển đúng hướng, hiệu quả, đáp ứng nhu cầu bạn đọc trong và ngoài nước. Một số tờ báo cộng đồng, như Báo xa xứ, Báo VietnamEuropa.eu được Đại sứ quan tâm, chăm lo, vận động những mạnh thường quân, nhà hảo tâm trong nước và bà con người Việt ủng hộ vật chất, tài chính để vượt qua khó khăn.
4/ Tổ chức ngày Quốc khánh Việt Nam 02.9 Trung tâm Thương mại Sapa – TTTM lớn nhất của người Việt Nam tại CH Séc
Đại sứ Đỗ Xuân Đông quyết định tổ chức Quốc khánh 02 tháng 9 tại hội trường Đông Đô, TTTM Sapa. Lần đầu tiên Lễ Quốc khánh đối ngoại được tổ chức ở đây với tham dự của Phó Thủ tướng, Bộ Trưởng Bộ Ngoại giao Séc cùng nhiều lãnh đạo các Bộ, Ban, Ngành, chính quyền cấp và các Đại sứ nhiều nước tại Cộng hòa Séc. Các chính sách và các Đại sứ rất hài lòng, ấn tượng với hội trường sân khấu, âm thanh, ánh sáng, tổ chức sự kiện chuyên nghiệp, đặc biệt là ẩm thực Việt ngon, được phục vụ một cách nhiệt tình, chu đáo.
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: “Cán bộ phong trào ấy”; đúng là năng lực cán bộ có ý nghĩa quyết định đến chất lượng, hiệu quả công việc. Minh chứng cho câu nói trên ông Đỗ Xuân Đông là một trong nhiều cán bộ vừa có tâm, vừa có tầm và vừa có tài đã mang lại niềm hạnh phúc cho bà con cộng đồng người Việt Nam Séc trong nhiệm kỳ 2010-2013.
HOÀNG ĐÌNH THẮNG – Chủ tịch Liên hiệp Hội người Việt Nam tại Châu Âu, Chủ tịch danh dự Hội người Việt Nam tại CH Séc
